Biyernes, Agosto 1, 2014

Ang Mga Sinaunang Kabihasnan

Ang Kabihasnan
-ito ay isang
pag-uusbong ng mga kultura sa isang pamayanan.
-ito ang tuktok ng tagumpay at kakayahan na nag-iisa upang magbuo ng isang sibilisasyon.
-ay isang paghuhubog ng mga kultura na galing sa mga gawain at aktibidad ng tao.




Ang Kabihasnan sa Mesopotamia















Lokasyon
Hilaga-Kabundukang Taurus
Silangan-Kabundukang Zagros
Timog-Disyerto ng Gobi
Timog-silangan-Golpo ng Persia
-ang Mesopotamia ay galing sa salitang Griyegong nangangahulugang "luupa sa pagitan ng mga ilog" at ang mga ilog ay ang Ilog Euphrates at Ilog Tigris.
-bahagi sa Fertile Crescent na bahagi na sa Kanlurang Asya.
Pagbuo ng mga Lungsod sa Sumer
-Noon pa man, ang Mesopotamia ay nagsanib upang mabuo ang limang lungsod-estado:
1. Uruk 
2. Kush
3. Lagash
4. Umma 
5. Ur
Ang apat na antas ng lipunan sa Sumer:
1. pari at hari
2. mayayamang mangangalakal
3. magsasaka at artisano
4. alipin
Ang mga Unang Imperyo
1. Akkadian





















-pinamumunuan ni Haring Sargon the Great.
-ang mga sumakop sa Sumer ng humina ito.
-ang unang imperyo.
-nagtagal ng mahigit 200 na taon
2. Babylonian
















-Amorites na nagtatag ng kabisera sa Babylon.
-pinamumunuan ni Hammurabi.
3. Assyrian















-sumakop sa lupain ng Mesopotamia, Egypt at Anatolia.
-tinalo ng mga Chaldean.
4. Chaldean





















-nagtatag ng kabisera sa Babylon sa pamumuno ni Hammurabi.
-hinaharian ni Nebuchadnezzar, ang nagpagawa ng Hanging Gardens para kay Reyna Amyitis.
Relihiyon ng Mesopotamia
-May mahigit 3000 na diyos:
Enlil-ang diyos ng hangin at mga ulap.
Shamash-diyos ng araw.
Inanna-diyos ng pag-ibig at digmaan.
Udug-tagapaghatid ng kamalasan.

Ang Kabihasnan ng Egypt












Lokasyon:
Silangan-Disyerto ng Sinai
Timog-Disyerto ng Nubia
Kanluran-Disyerto ng Sahara
-umaasa sa Ilog Nile na nagsasabing nakapag-unlad sa bansa.
-"Handog ng Nile.
Ang Lumang Kaharian











-nagsimula ang paghahari ng mga paraon.
-Panahon ng mga Piramide
-mga patunay na buhay ang kultura at pamahalaan ng mga paraon noon.
Gitnang Kaharian























-pamumuno ni Haring Mentuhotep II.
-Panahon ng mga Maharlika
-Dito masagana ang pangangalakal.
-naging tanyag ang mga chariot at pagpapanday ng mga sandata.
Bagong Kaharian















-pamumuno ni Ahmose I.
-pinabukas ang mga minahan at mga rutang pangangalakal.
-Panahon ng mga Imperyo
-pinamumunuan rin ni Reynang Hatsepshut, Thutmose III at Rameses II.
Relihiyon















-May mahigit 2000 na diyos.
-naniniwala sila na may buhay tapos ng kamatayan kaya gumawa sila ng paraan na tatawagin ay mummification upang mapreserba ito at gumawa sila ng mga piramide upang maging libingan ng mga paraon.
-naniniwala sila na ang kaluluwa ng tao ay pwedeng mapunta sa Paraiso o Mangangain ng kaluluwa.
-sinasamba nila ang kanilang pinuno.
Ang Kabihasnan sa  India
















Heograpiya
Hilaga-Kabundukan ng Hindu Kush, Karakoram  at Himalaya.
Silangan-Disyerto ng Thar
Kanluran-bulubundukin ng Sulayman at Kirthar
-nakalatag ang mga gusali sa pamaraang grid system.
-Tinatayang may 100 lungsod dito sa pampang ng ilog.
Antas ng mga tao sa Lipunan











Ang Caste System ay isang pamamaraan kung saan ang layunin ay mapahiwalay ang mga Aryano sa Drabidyano.
1. Brahmin-pari
2. Kshatriya-pinuno at mandirigma
3. Vaishya-mga mangangalakal at magsasaka
4. Shudra-mga alipin
Panitikan











-may dalwang dakilang epiko:
1. Mahabharata-ang digmaan ng limang kapatid na Pandavas.
2. Ramayana-ang buhay ni Haring Rama at Reyna Sita kung saan dinukot si Sita at ililigtas ito ni Haring Rama.
Pananampalataya ng mga Aryano





















Buddhismo
-tinuro ni Siddharta Gautama na naghari sa Kapilavastu.
-nakabatay sa Apat na Dakilang Katotohanan.
-tumatahak sa Eightfold Path.
Ang Imperyong Maurya











-Si Chandragupta Maurya ang hari ng Magadha.
-Pinalaki ang sakop ng Kaharian upang matatag ang Imperyong Maurya.
-Hinati sa apat na prinsipe.
-Sa apat na prinsipe mas lalong lumaki ang Imeryong Maurya.
Ang Kabihasnan sa China











Heograpiya
-sa pagitan ng mga ilog ng Huang Ho at Yangtze.
Hilaga-Disyerto ng Gobi
Silangan-Karagatang Pasipiko
Kanluran-kabundukan ng Tien Shan at Himalaya
Timog-kagubatan ng Timg-silangang Asya.
Mga Unang Dinastiya
Dinastiyang Hsia-nagpa-iisa sa pamayanan sa paligid ng Huang Ho.
                          -Pinamumunuan ni Haring Yu.
Dinastiyang Shang












-hinati sa dalawa ang lipunan:
1. maharlika at mandirigma
2. magsasaka
Dinastiyang Zhou





















-nagpatuloy sa konseptong Tian Ming.
-Nanininwala na nagsimula ang siklong dinastiko sa mga kaguluhan.
-Panahon ng mga Nagdidigmaang Estado.
Dinastiyang Qin
-pinamumunuan ni Shi Huangdi na nangangahulugang Unang Emperador.
-Binigyang pansin ang pangangalaga sa kaharain laban sa mga Xiongnu.
-Nagpatayo ng mga pader na tinatawag na Great Wall Of China, pampalaban sa mga barbaro.
Confucianismo
















-Nagsasaad ng paggamit ng jen o pagmamahal sa kapwa.
-Ang limang pinaniniwalaan sa jen:
  1. Ugnayan ng pinuno at mamayan
  2. Ugnayan ng ama at anak
  3. Ugnayan ng mag-asawa
  4. Ugnayan ng matandang kapatid sa nakakabata
  5. Ugnayan ng magkaibigan

Taoismo





















-Paniniwala sa konsepto na yin at yang:
Yin-lupa, dilim at kababaihan
Yang-langit, liwanag at kalalakihan
-Ginagamit ito para sa kaayusan ng buhay, kalusugan at mabuting kaisipan.
Iba pang Kabihasnan ng Asya

Ang mga Hitito













-Nagmula sa damuhan ng Gitnang Asya.
-Ang dalawang susi sa tagumpay sa digmaan:
1. Ang paggamit nila ng mga mabibilis na chariot.
2. Ang kanilang kaalaman sa pagpanday ng bakal.
-Konsepto ng pakikipag-ugnayan:
Adopt and adapt
Ang mga Phoeniciano















-Naninirahan sa lungsod-estado sa may baybayin ng Dagat Mediteraneo.
-Mahuhusay na manlalayag at mangangalakal.
-Ang mga hari dito ay mga haring mangangalakal.
-Nakikipagpalitan rin sila ng mga alipin.
Ang mga Persyano





















-Nagmula sa malawak na talampas sa kasalukuyang Iran.
-Ang Persia ay halaw sa katagang Persis na bansag sa mga Griyego sa lugar na iyon.
-Pinamumunuan ni Cyrus the Great.
Ang mga Kabihasnan sa America





















Ang mga Olmec





















-Tinatawag sila bilang mga Taong Goma.
-Ang base culture ng America dahil ang mga kasangkapan ng kanilang mga imbento ay galing sa mga sumunod na kabihasnan.
-Isa sa mga paraan ng pagsasamba nila sa kanilang diyos ay sa pamamagitan ng isang laro sa bolang goma.
Ang mga Teotihuacano
















-Matatagpuan sa lambak ng Mexico.
-Lupain ng mga Diyos
-Unang lungsod ng America
-Sumasamba sa Quetzacoatl o ang Feathered Serpent.
Ang mga Mayan





















-Nahahati sa apat na antas ng lipunan:
1. Maharlika
2. Pari
3. Magsasaka
4. Alipin
Ang mga Aztec















-Nagmula sa hilagang Mexico.
-Mga sundalo sa maliit na sundalo sa lungsod-estado ng Mexico.
-Sumakop sa mga malapit na kaharian.
-Extractive Empire
Ang mga Inca











-Nagmula sa South America.
-Sumakop sa malaking bahagi ng Kabundukang Andes.
-Nagsimula sa lambak ng Cuzco.
-Pinamumunuan ni Pachacuti Inca.
-Land of the Four Quarters
-Malakas na kaharian na lalong nagpalawak sa kanilang teritoryo.
Ang Kabihasnan ng Africa
















-Ang unang kultura ay mga Taong Nok.
-Isa rin ang mga Bantu na nananahan sa Kanlurang Africa.
Ang mga Kushite










-Isang kaharian sa Kush ni pinamumunuan ng mga Ehipsiyo matapos siankop.
-Pinamuumunuan ni Haring Pianki, ang unang hari ng Imeryong Kushite.
-Siankop rin ng Assyria.
-Sumagana ang hanapbuhay sa lupain ng Moroe dahil dito nakikita ang masagang likas.
Ang mga Aksumite











-Ayon sa alamat, sinimulan ng anak ni Reynang Sheba at Haring Solomon.
-Makikita sa hilagang-silangang bahagi ng Africa.
-Masagana sa pangangalakal
-Sinasabi ang kahariang ito na ang maging susi sa tagumpay.
-Sumakop sa Yemen sa pamumuno ni Haring Ezana.
-Ang kultura rito ay cosmopolitan dahil sa kanilang maayos na pakikipag-ugnayan sa mga dayuhan.
Ang Ghana















-Ang mga mamamayan rito ay tinawag na Soninke.
-Nagtayo ng dalwang kabisera:
1. Kumbi Saleh
2. El Ghaba
Ang Mali












-Mayamn dahil sa isang malaking deposito ng ginto sa kanilang lupain.
-Pinamumunuan ni Emperador Sundiata.
-Sumakop sa kaharian ng Ghana at sa mga lungsod ng Kumbi at Walat.
-Pinasigla ni Sundiata ang pagakalakalan ng asin at ginto.
-Pinamumunuan rin sa isa sa mga pinakadakilang pinuno ng Mali si Mansa Musa.
-Sa mga panahon ni Mansa Musa, lalo nang lumaki ang kaharian ng Mali.
-Pinamumunuan rin ang Mali ni Sunni Ali.
Ang Kabihasnan sa Pasipiko
















-Matatagpuan sa Karagatang Pasipiko.
-Binubuo ng libu-libong pulo na tinitirhan ng mga tao sa kulturang pangkaragatan.
Ang Polynesia















-Binubuo ng sanlibong pulo mula sa Gitnang Pasipiko hanggang sa New Zealand.
-Ang pangalang Polynesia ay nanggaling sa katagang Griyego na "polus" na nangangahulugang "marami' at sa "nesos" na nangangahulugang "pulo".
-Kabilang sa mga Austronesyano.
-Naglakbay patungong timog at dumaan sa Pilipinas at sa ibang bahagi ng Timog-silangang Asya bago pumunta patungong Pasipiko.
-Kayumanggi ang balat ng mga Polynessian gaya ng mga Pilipino.
Ang Micronesia












-Bahagi ng Pasipiko na pinakamalapit sa Pilipinas.
-Ang pangalang Micronesia ay halaw sa salitang Griyegong "mikros" na nangangahulugang "maliit" at sa "nesos" na "mga pulo".
-Bahagi ito ng Oceania na matatagpuan sa silangan ng Pilipinas, Indonesia at Papua New Guinea at ang Polynesia ay matatagpuan sa silangan nito.
Ang Melanesia












-Matatagpuan sa Kanlurang Pasipiko.
-Ang pangalang Melanesia ay halaw sa katagang Griyegong "melas" na nangangahulugang "maitim" at sa "nesos" na "mga pulo".
-Tinitirhan ng mga taong maitim ang balat.

Walang komento:

Mag-post ng isang Komento